Son zamanlarda yapılan restorasyon çalışmalarıyla ticari mekan haline getirilen Erzurum evleri, geçmişten günümüze kadar gelen ve şehrin en önemli kültürel birikimleri arasında yer alan bir özelliğe sahip.
Tebrizkapı, Cumhuriyet Caddesi, Mahallebaşı, Gülahmet Caddesi gibi eski yerleşim yerinde bulunan tarihi mekanlar, bölgenin konumuna paralel bir mimari anlayışla inşa edilmiş. Mimari tarzıyla da dikkat çeken Erzurum evleri, kalın kesme taş duvarlardan oluşuyor. Soğuğa karşı dayanıklı hale getirilerek inşa edilen evler, çetin kış gecelerinin sıcak dünyasıdır adeta. Yılların yıprattığı ancak yıkamadığı Erzurum evleri, günümüzde modern mimariye uygun şekilde yapılan uygun restorasyonlarla gün yüzüne çıkarılıyor. Belediyeler ile Kültür ve Tabiat varlıklarını Koruma Kurulu’nun işbirliğinde gerçekleştirilen projelerle Tebrizkapı, Gülahmet ve Çifte Minareli Medrese etrafındaki birçok Erzurum evi de değer kazandı.
Tarihi mekanların ticari işletmelere dönüşerek değer kazanmasının amaçladığı bu düşünce Erzurum’da giderek yaygınlaşıyor. Kentteki söz konusu işletme kültürüne kazandırılan mekanlardan biriside, Mısırlı Ahmet tarafından 200 yıl önce yaptırılan ‘Erzurum Konağı’. Bir rivayete göre, Mehdi Abbas Külliyesine ev sahipliği yaptıktan sonra konak olarak kullanılmaya başlanmış ve uzun yıllar boyunca boş kalmıştı. Yıkılmaya yüz tutmuş bu konağı, işletmeci Cafer Kaya tarafından restore edilip halkın hizmetine sunuldu.
Tebrizkapı Çarşısı karşısı, Mehdi Abbas Türbesi yanında bulunan Erzurum Konağı, geleneksel Türk mutfağı ve Erzurum yemeklerini gelen misafirlere en iyi şekilde sunarken, tarih kokan odalarda adeta tarihe yolculuk ediyorsunuz.
İşletme sahibi Cafer Kaya, Erzurum Konağı’na gelen gençlere, Erzurum tarihini tanıtmak ve biraz olsun yaşatmanın mutluluk verdiğini söyledi. Gelen her misafirin tarihi birebir yaşadığı Erzurum Konağı İşletmecisi Kaya; “ Buraya hergün ortalama 20 – 25 kişi geliyor. Yerli ve yabancı turistlerin ilgisi de oldukça yoğun. Gençlere eski Erzurum kültürünü yaşatmak tanıtmak güzel bir şey. Tandırımızda var. Rezervasyon üzerine tandırımızı yakıyoruz. Misafirler için unutulmaz anlara ev sahipliği yapmış oluyoruz. Burası yıkıktı harabeydi adeta. Restorasyonu kendime ait. Bizde müşteri yoktur, her gelen misafirimizdir. Amacımız para kazanmak değil, Erzurum tarihini tanıtmak ve biraz olsun yaşatabilmektir” dedi.
Birbirinden lezzetli geleneksel tatları en özel haliyle sunan Erzurum Konağı, hafta sonları da fasıl eşliğinde misafirlerin keyifli bir akşam geçirmesini sağlıyor.