Türkiye Cumhuriyet tarihinin en önemli kentlerinden olan Erzurum’da Atatürk’ün ordudan alındığı ve Sine-i Millete çekildiği ev harabeye döndü. Altında dükkanların bulunduğu yüz yıllık konak, restore edilerek tarihe kazandırılmayı bekliyor. Konu ile ilgili açıklama yapan Tarihçi Muzaffer Taşyürek, “ Ata’nın çok önemli kararlar aldığı bu konak harabelikten kurtarılıp müzeye dönüştürülmelidir” diye konuştu.

Furkan NEHRİ/ERZURUM

Atatürk’ün Milli Mücadeleyi teşkilatlandırmak için 3 Temmuz 1919 yılında Erzurum’a geldiğinde, kaldığı ilk ev yıkılmaya yüz tutmuş durumda. Milli Mücadele yıllarında ‘ Vatan bir bütündür, parçalanamaz’ kararının alındığı Erzurum’da Mustafa Kemal Paşa kente geldiği 3 Temmuz 1919’da Elverdi sülalesine ait olan ve Cumhuriyet Caddesinde bulanan  konakta kalır. Yaklaşık bir hafta geçirdiği misafirlik süresinde yüz yıllık konakta İstanbul Hükümeti ile önemli telgraf yazışmaları ve tarihi olaylar gerçekleşir. Atatürk’ün Hükümet tarafından görevden alınması ve Kazım Karabekir Paşa’nın ‘ Atam ben ve kolordum emrinizdeyiz’ dediği tarihi olayda bu evde yaşanmıştır.

Ordudan alındığı ev

Mustafa Kemal Paşa’nın Erzurum’da kaldığı ilk konağı anlatan Tarihçi Muzaffer Taşyürek, Paşanın Sine-i Millete döndüğü evdir diye tabir edilen evin kent için çok önemli olduğunu söyledi. Taşyürek, “ Mustafa Kemal Paşa 3 Temmuz 1919’da Erzurum’a geliyor. Erzurum’a geldiğinde bu gün ki Cumhuriyet Caddesinde Cimcime Hatun Kümbetinin karşısında bulunan Elverdiler’e ait konakta bir hafta kalıyor. O kaldığı süre için İstanbul’a çok önemli telgraflar görüşmeleri yapıyor. Hatta o evdeyken 7 Temmuz 1919 tarihinde İstanbul Hükümeti tarafından ordudan alındığı telgrafı da geliyor. Bu karar sonrası Atatürk kendisi, tamamen halka adıyor. Mustafa Kemal Paşanın Sine-i Millet’e çekilmesi o evde gerçekleşiyor. Kazım Karabekir Paşa’nın  Mustafa Kemal Paşa’ya söylediği tarihi ‘ Ben ve kolordum emrinizdeyim paşam’ olayı da yine bu evde yaşanmıştır. Atatürk daha sonra Çaykarada bulunan Atatürk Evine geçiyor” dedi.

KAYIP GENÇTEN HABER YOK

“Konak, müze olmalı”

Tarihi konağın şu an atıl durumda olduğunu söyleyen Muzaffer Taşyürek, Atatürk’ün önemli kararlar aldığı evin Mustafa Kemal Paşa müzesi olarak kente kazandırılması gerektiğini söyledi. Mülk sahiplerinin istedikleri yüksek paralar nedeniyle askıda kaldığını fakat kesinlikle alınmasın gerektiğini söyleyen Taşyürek, en büyük endişesinin ise konağın zarar görmesi olduğunu söyledi. Taşyürek, “Şu an atıl durumda bulunan evde çok önemli işler yapıldı. Bize göre o ev Mustafa Kemal Müzesi olmalı. Kentimizde Atatürk Evi var, kongre binamızda var ama Mustafa Kemal Müzesi yok. Orası satın alınarak restore edilmeli ve kente kazandırılmalıdır. O konak Erzurum için çok önemlidir. Çevresindeki binalar kaldırılarak oradaki esnaflarda başka bir yere geçirilmelidir. Cadde üzerinde çok önemli bir tarih gün yüzüne çıkar. Şu an konağı elinde bulunduran mülkiyet sahipleri çok yüksek paralar istediklerinden dolayı orası öyle kaldı. Ama bu para verilmeyecek bir para değildir. Böyle önemli bir tarihi konağa yapılacak bir projeyle sahip çıkılmalıdır. Erzurum’da son zamanlarda tarihe büyük önem veriliyor. Üç kümbetler ve kale etrafı tarihe kazandırıldı. Muhakkak bu konağında açılması gerekir. Fakat benim endişen o evin çalışmalarında büyük zarar görmesidir. İnşallah titizlik ile yapılarak önemli eserimiz gün yüzüne çıkar” diye konuştu.